2023 Türkiye AR-GE Raporu: Savunma Sanayisi Öne Çıkıyor

2023 Türkiye AR-GE ve İnovasyon Raporu'na göre, savunma sanayisi kamu AR-GE harcamalarının en yüksek payını alarak yüzde 43 ile lider konumda. SER Akademi, raporun detaylarını paylaşarak Türkiye'deki AR-GE ve inovasyon faaliyetlerinin genel durumunu ortaya koydu. Ömer Özdinç, raporun hazırlanmasında ulusal ve uluslararası veri setlerinden yararlandıklarını belirtti.

Özdinç, her yıl Türkiye'deki AR-GE ve inovasyon faaliyetlerinin fotoğrafını çekmeye çalıştıklarını ifade etti. Yüksek teknoloji ve yazılım sektöründeki hızlı yükseliş, özel sektörün katma değer üretimindeki artışla birlikte dikkat çekti. Ancak, bu alanlarda daha kat edilecek uzun bir yol olduğu vurgulandı.

Kamu AR-GE Harcamalarında Savunma Sanayisi Lider

Özdinç, kamu AR-GE yatırımlarının yüzde 167 oranında arttığını belirtti. Kamu AR-GE harcamalarının toplamı içindeki payını en çok artıran sektörün yüzde 43 ile savunma sanayisi olduğunu ifade etti. Bu sektörü tarım ve yeryüzünün keşfi alanları izledi.

Yükseköğretim harcamalarının kamu ve ticari kesime kıyasla daha az arttığına dikkat çekildi. Ayrıca, AR-GE harcamalarının bölgelere göre dağılımında Batı Anadolu'nun (Ankara-Konya) birinci olduğu, İstanbul ile farkın açıldığı bildirildi.

AR-GE Çalışanları ve İstihdam Durumu

Özdinç, Türkiye'de AR-GE çalışanlarının sayısının 2023'te 400 bine yaklaştığını belirtti. Özel sektördeki AR-GE çalışanları yüzde 8,8 artış göstererek 207 bine ulaşırken, kamu sektöründeki araştırmacı sayısının yüzde 7 düştüğü ifade edildi. İmalat sektöründe en çok artışın havacılıkta görüldüğü belirtildi.

Havacılık sektörü, Türk inovasyon sisteminin parlayan yıldızı olarak tanımlandı. Bu durum, Türkiye'nin AR-GE ve inovasyon sistemindeki gelişmelerin bir göstergesi olarak değerlendirildi.

Teknoparklar ve İnovasyon Endeksi

Teknoparklardaki firma sayısının 10 bini, istihdam sayısının ise 100 bini geçtiği vurgulandı. Bu bölgelerde ihracat tutarının yıllık yüzde 67 artışla 2 milyar dolara yükseldiği belirtildi. Türkiye'nin Küresel İnovasyon Endeksi'ndeki sıralamasının yükseldiği ifade edildi.

Özdinç, bu iyileşmenin, ülkede AR-GE ve inovasyon sistemindeki yapısal dönüşümün sonucu olduğunu belirtti. İmalat sektörünün ihracatının arttığı, ancak şirket karlılık oranında değişim yaşanmadığı ifade edildi.

Yazılım Sektöründe KOBİ'lerin Rolü

Yüksek teknoloji sektöründe firma sayısının yüzde 8 arttığı, cironun ise dolar bazında yüzde 7 düştüğü ifade edildi. Türkiye'nin araştırmacı sayısı açısından OECD ülkeleri içindeki yerine dikkat çekildi. AR-GE tam zaman eşdeğeri (TZE) personel sayısında Türkiye, 8. sırada yer aldı.

KOBİ'lerin yüksek teknoloji ve yazılım sektöründeki önemli rolü vurgulandı. Yazılım sektöründe KOBİ'ler, 206 milyar lira ciroyla, sektördeki toplam gelirin yüzde 63'ünü oluşturdu. Ayrıca, istihdamın yüzde 76'sını da KOBİ'ler sağladı.