Türkiye İhracat Hedefleri ve Rekabetçilik Sorunları 2024

Türkiye, 2024 yılı için 267 milyar dolarlık ihracat hedefini belirlemişti. Ancak yüksek enflasyon ve artan maliyetler nedeniyle bu hedef 264 milyar dolara çekildi. TİM Başkanı Mustafa Gültepe, ihracatçıların rekabet gücünün zayıfladığını ifade etti.

İhracat Hedefleri ve Maliyet Sorunları

Türkiye, 2024 yılı için 267 milyar dolarlık mal ihraç geliri hedefi belirlemişti. Ancak yüksek enflasyonla birlikte maliyetlerin hızla artması ve döviz fiyatlarının buna eşlik etmemesi, ihracatçının rekabet gücünü olumsuz etkiledi. Bu nedenle hedef, 264 milyar dolara çekildi. TİM Başkanı Mustafa Gültepe, bu durumu yıl boyunca her fırsatta dile getirdiklerini belirtti.

Gültepe, üretim maliyetlerinin dolar bazında Asya’daki rakiplerden yüzde 40-50, Avrupa’daki bazı ülkelerden ise yüzde 15-20 daha pahalı olduğunu vurguladı. Bu durum, emek yoğun sektörlerde rekabetçiliğin zayıflamasına neden oldu. Küresel pazarlarda talebin yavaş seyrettiği bir dönemde, bu zayıflama pazar kayıplarına ve istihdamda daralmaya yol açtı.

2025 Beklentileri ve Çözüm Önerileri

Başkan Gültepe, ihracattaki zafiyeti gidermek için 2025 yılında kamuoyundan beklentilerini aktardı. Girdi maliyetleri ile döviz kurunu dengelemenin dışında bir çözüm yolu görünmediğini ifade etti. Ayrıca, emek yoğun sektörlerde işverenin üzerindeki istihdam yükünün azaltılması gerektiğini belirtti.

Gültepe, 2025’ten itibaren enflasyonla kurun paralel hareket etmesi gerektiğini vurguladı. Uygun maliyetle krediye erişimin yollarının bulunması gerektiğini de sözlerine ekledi. Eğer bu sorunlar aşılırsa, 2025’te 280 milyar dolarlık hedefin yakalanabileceğini ifade etti.

Rekabetçilik ve Verimlilik

TİM Başkanı, Türkiye’nin rekabetçi kur ve ucuz işgücü ile yoluna devam edemeyeceğini belirtti. İhracatçılar, yüksek kur talep etmemekte, sadece enflasyonla kurun paralel hareket etmesini istemektedir. Yıllık enflasyonun yüzde 45 düzeyinde olduğu, dolar kurundaki artışın ise yüzde 20 bile olmadığı ifade edildi.

Bu makasın kapanması gerektiğini vurgulayan Gültepe, orta ve uzun vadede verimliliğin artırılması gerektiğini belirtti. Rekabetçiliğin yeniden güçlendirilmesi için girdi maliyetleri ile kur arasındaki makasın daralması gerektiği ifade edildi.

Jeopolitik Gelişmeler ve İhracat Performansı

Gültepe, jeopolitik gelişmelerin ihracat performansına olumlu veya olumsuz yansımalarının olacağını belirtti. Özellikle hazır giyim ve deri sektörlerinde 2025’in ikinci yarısından önce bir toparlanmanın zor olduğunu ifade etti. Ancak, mevcut koşullarda iyimser kalmayı tercih ettiğini de sözlerine ekledi.

ABD seçimlerinin ardından Trump’ın politikalarının Türk ihracatçısı için risk mi fırsat mı olacağına dair temkinli bir yaklaşım sergiledi. Trump’ın korumacılık önlemlerinin ihracat üzerinde olumsuz etkileri olabileceği belirtildi.

Mısır’a Yatırım Kaydırma ve Çözüm Önerileri

Hazır giyim sektöründeki bazı firmaların Mısır’a yatırım kaydırmasının nedenleri arasında üretim maliyetlerinin cazip düzeylerde olması yer alıyor. Mısır ile ABD arasındaki serbest ticaret anlaşması, firmalara önemli avantajlar sağlıyor. Bu nedenle, Mısır’a giden firmaların geri dönmesi için Türkiye’de yatırım ortamının iyileştirilmesi gerektiği ifade edildi.

TİM, 2024 yılında 58 ülkeye 117 ticaret ve 18 alım heyeti düzenlemeyi planlıyor. 2025 yılında hedef pazarları belirlemek için çalışmalarını sürdürüyor. Türk Hava Yolları’nın yeni uçuş hatları ile Avustralya ve Çin’e özel heyetler düzenlenecek.