Can Atalay'ın Milletvekilliği Üzerine Anayasa Mahkemesi Kararı: TBMM'de Gergin Anlar

TBMM Genel Kurulu'nda Gezi davasından hüküm giyen Can Atalay hakkında Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) milletvekilliğinin düşürülmesi işleminin yok hükmünde olduğu kararı okundu. Bu durum, CHP ve AKP arasında tartışmalara yol açtı. Gelişmeler, TBMM Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder'in yoğun bakıma alınmasının ardından yaşandı.

Olayın Gelişimi

TBMM Genel Kurulu'nda, Anayasa Mahkemesi'nin Can Atalay hakkında verdiği karar, CHP'li TBMM Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca tarafından okundu. Kararın okunmasının ardından, AKP Grup Başkanvekili Leyla Şahin Usta, işleme itiraz etti. Usta, AYM kararının okunmasının 'yok hükmünde' olduğunu savundu. Genel Kurul'da okutulan AYM kararı, önce Meclis'in sitesinde yayınlanan ham tutanaklarda yer aldı, ancak daha sonra tutanaklardan çıkarıldı. Altı saat sonra yeniden yüklendi.

Oturumu yöneten Karaca, siyasi partilerin üzerinde uzlaştığı Önder'e geçmiş olsun dileğini de içeren bir metin okudu. Karaca, AYM'nin Atalay hakkındaki 'hak ihlali' kararını okutacağını açıkladı. Bu durum, AKP ve CHP'li milletvekilleri arasında gerginliğe yol açtı. AKP'li vekiller, kararın okunmasını protesto ederek salonu terk etti.

AKP'nin Tepkisi

Genel Kurul'un kapanmasının ardından basın toplantısı düzenleyen AKP Grup Başkanvekili Leyla Şahin Usta, AYM kararının 'yok hükmünde' olduğunu ve Meclis açısından hiçbir geçerliliği olmadığını savundu. Usta, Karaca'nın AYM'nin Can Atalay kararını okutmasının anayasa ve içtüzüğe aykırı olduğunu belirtti. Ayrıca, okunan metni 'korsan bildiri' olarak nitelendirdi.

Usta, Karaca'nın görevi kötüye kullandığını savunarak Meclis Başkanvekilliği görevine son verilmesini istedi. CHP Grup Başkanvekili Murat Emir ise, AYM kararının okutulmasının geç kalmış ama yerinde bir adım olduğunu ifade etti. Emir, 'Can Atalay'ın vekilliği hukuken düşmemiştir, düşürülememiştir' dedi.

Can Atalay'ın Durumu

Can Atalay, Gezi Parkı davasında 25 Nisan 2022'de 18 yıl hapis cezası aldı. 14 Mayıs 2023'te yapılan genel seçimde TİP'ten Hatay Milletvekili seçildi. Atalay'a verilen hapis cezası, 28 Eylül 2023'te Yargıtay 3. Ceza Dairesi'nce onaylandı. AYM, 25 Ekim 2023'te Atalay hakkında hak ihlali kararı verdi. Yüksek Mahkeme, yargılamanın durdurulmasına ve Atalay'ın tahliyesine karar verdi.

İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, AYM'nin kararını uygulamadı ve Yargıtay 3. Ceza Dairesi'ne gönderdi. Daire, AYM'nin süper temyiz mahkemesi gibi davranamayacağı gerekçesiyle karara uyulmayacağını açıkladı. AYM, anayasal zorunlulukları hatırlatarak 21 Aralık 2023'te ikinci kez hak ihlali kararı verdi. Yargıtay 3. Ceza Dairesi, 3 Ocak'ta bu kararın yok hükmünde olduğu yönünde bir karar aldı.

Sonuç ve Gelişmeler

Yargıtay'ın kararının 30 Ocak'ta TBMM Genel Kurulu'nda okunmasıyla Atalay'ın milletvekilliği düşürüldü. Atalay'ın avukatlarının yanı sıra TİP, CHP ve DEM Parti; bu kararın iptali için AYM'ye başvurdu. AYM, 22 Şubat'ta açıkladığı gerekçeli kararla Can Atalay'ın milletvekilliğinin düşmesinin 'yok hükmünde' olduğunu kaydetti. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Karaca ve Suiçmez'i kınadı ve yetkilerinin gereğini yerine getireceğini ifade etti.

Sonuç olarak, TBMM Genel Kurulu'nda yaşanan bu olay, siyasi gerginliklerin arttığı bir dönemde önemli bir gelişme olarak kaydedildi. Can Atalay'ın durumu, Türkiye'deki siyasi atmosfer üzerinde etkili olmaya devam ediyor.